Dźwięki sprzed 18 tysięcy lat. Zrekonstruowano brzmienie najstarszego rogu z muszli
Francuscy badacze z Uniwersytetu w Tuluzie ogłosili wyniki badań nad paleolityczną muszlą odkrytą w 1931 roku w pirenejskiej jaskini. Gilles Tosello wraz z zespołem przyjrzeli się zabytkowi przy okazji badań nad sztuką naskalną z jaskini Marsoulas związanej z kulturą magdaleńską. Muszla ślimaka morskiego z gatunku Charonia lampas uważana była dotychczas za ceremonialne naczynie. Ponowna analiza, tym razem przy użyciu nowoczesnego sprzętu wykazała, że koncha była raczej instrumentem muzycznym.
Rekonstrukcja budowy ustnika. Szczegółowy opis w artykule źródłowym.
Muszla przykuła uwagę badaczy ze względu na zdobienia odcisków palców wykonanych ochrą. Zauważyli jednak także inne ślady obróbki. Usunięto jej szczyt oraz wywiercono wąski otwór wewnątrz. Badanie tomografem komputerowym i specjalistyczną medyczną kamerą wykazało jego regularność, co potwierdza intencjonalne przekształcenie wykonane ludzką ręką. Badacze uważają, że otwór przeznaczony był do wprowadzenia wąskiej ptasiej kości służącej jako ustnik. W miejscu otworu na szczycie muszli widoczne są także pozostałości nieokreślonej substancji, która mogła stanowić formę kleju trzymającego kościaną rurkę.
Dla potwierdzenia hipotezy wykonano próbę gry na zabytku. Okazało się, że możliwe jest wydobycie dźwięków zbliżonych do c, cis oraz d.
Zdobienie muszli za pomocą odcisków palców i linii koresponduje stylistycznie z malowidłami naskalnymi w miejscu znalezienia. Daty radiowęglowe pobrane na stanowisku datują wiek zespołu na 18 tysięcy lat. Europa zachodnia i środkowa w tym okresie zamieszkana była przez społeczności kultury zwanej magdaleńską (od stanowiska w miejscowości Abri de la Madeleine we Francji).
Rogi wykonane z muszli morskich ślimaków znane są w różnych kulturach na całym świecie, m.in. w Oceanii, Nowej Zelandii, Indiach, Indochinach, Japonii, Europie i innych. Dotychczas najstarszy znany tego typu instrument w Europie pochodzi ze starożytnej Grecji. Odkrycie badaczy z Francji zmienia ten ogląd.
Źródło:
New Scientist
Science Advances, DOI: 10.1126/sciadv.abe9510
Jeśli ten tekst spodobał Ci się, lub pomógł znaleźć informacje, zachęcam do wsparcia:
Facebook Comments